Sveti Vasilije Veliki, arhiepiskop kesarijski, rođen je u vreme cara Konstantina. Još dok je bio nekršten školovao se u Atini i bio je vrlo obrazovan, jer je petnaest godina učio filosofiju, retoriku, astrologiju i ostale nauke toga vremena. Školski drugovi su mu bili Grigorije Bogoslov i Julijan - kasnije car odstupnik. U zrelim godinama krstio se na reci Jordanu zajedno sa svojim bivšim učiteljem Evulom.
Postavši čvrsti pobornik pravoslavlja,luča moralne čistote i verske revnosti, ovaj umni bogoslov se s pravom naziva Veliki. Živeo je samo pedeset godina, ali je bio čvrsti stub Crkve i njen revnosni strojitelj.
Deset godina je služio kao episkop Kesarije kapadokijske, i nazivan pčelom crkve Hristove. Sačuvana su mnogobrojna dela ovog oca Crkve, bogoslovska, kanonska, apologetska kao i služba nazvana po njegovom imenu. Ova služba se služi deset puta u godini i to: 14. januara, uoči Bogojavljenja, u sve nedelje Časnog posta, osim Cvetne, na Veliki četvrtak i na Veliku subotu.
Sveti Vasilije mirno se upokojio i preselio u carstvo Hristovo 14. januara 379. godine.
Srpska, Ruska, Gruzijska pravoslavna crkva, Jerusalimska patrijašija i Sveta Gora vreme svojih praznika određuju prema Julijanskom kalendaru po kom 14. januara počinje Nova godina.
Prema Julijanskom kalendaru, prvog dana nove godine obeležavaju se i dva velika hrišćanska praznika - Obrezanje Isusa Hrista i sveti Vasilije Veliki, koji se pominju na pretprazničnim večernjim službama i na liturgijama na sam dan praznika.
Dan Obrezanja Gospoda Isusa Hrista slavi se 1. januara po Julijanskom kalendaru, odnosno 14. januara po Gregorijanskom kalendaru, i jedan je od Gospodnjih praznika kojim je objašnjena suština hrišćanske vere i stradanja Hristovog.
Ovim činom, kako kaže Sveto pismo, Isus Hristos preuzeo je na sebe grehe ljudskog roda, a čin obrezanja se smatra znakom očišćenja od praroditeljskog greha. Prema zapisu vladike Nikolaja Velimirovića, "Hristos je na sebe primio ljudsko telo... i podneo bol za greh određen".
Na ovaj dan, u svim hramovima SPC, služi se liturgija Svetog Vasilija Velikog čiji pomen Crkva takođe slavi prvog dana julijanske Nove godine.
Sačuvana su mnoga bogoslovska i apologetska dela Svetog Vasilija koga SPC slavi i 12. februara (30. januara po Julijanskom kalendaru) - na praznik Sveta tri jerarha. Julijanski 1. januar u našem narodu je poznat i kao Vasiljevdan, Mali Božić i Srpska nova godina.
Mnogi običaji i obredi vezani su za Mali Božić koji se smatra završetkom božićnih svetkovina. U nekim krajevima Hercegovine sačuvan je običaj spaljivanja ostatka badnjaka, a u mnogim srpskim krajevima mesi se obredni hleb ili Vasilica.
Ovaj praznični dan obeležen je crvenim slovom u bogoslužbenom kalendaru SPC kao "zapovedni" praznik.
