Srpska pravoslavna crkva 12. maja obeležava i proslavlja praznik Sveti Vasilije Ostroški, posvećen jednom od najpoštovanijih svetitelja u srpskom narodu i Srpskoj Pravoslavnoj Crkvi.
Sveti Vasilije Ostroški rođen je 1610. godine, kao Stojan Jovanović, od roditelja Petra i Ane, u selu Mrkonjiću (Popovo polje u Hercegovini) i od malena bio je ispunjen ljubavlju prema veri i Crkvi, a kada je odrastao otišao je u trebinjski manastir Uspenija Bogorodice i tu se zamonašio.
Učio je školu u manastiru Zavala, kod strica, jeromonaha Serafima. Zakaluđerio se u trebinjskom manastiru (Tvrdošu), dobivši monaško ime Vasilije, gdje je i rukopoložen u čin đakona i prezvitera. Jedno vrijeme je boravio u Cetinjskom manastiru kod crnogorskog mitropolita Mardarija kao pridvorni monah.
U manastiru Tvrdoš je proizveden u čin arhimandrita. Zbog nesuglasica među bratstvom napušta manastir Tvrdoš i odlazi na Svetu Goru, gdje je proveo oko godinu dana. Išao je u Rusiju, i po povratku iz nje, u vreme srpskog patrijarha Pajsija Janjevca, postao je mitropolit zapadnog dijela Hercegovine (1639).
Nakon Tvrdoša, 1651. godine prelazi u nikšićki kraj, prvo u mjesto Pope kod Onogošta (današnji Nikšić), zatim u manastir Ostrog, i preuzima istočnohercegovačku mitropoliju sinđelijom patrijarha Gavrila.
Od 1654. godine Vasilije se pominje kao mitropolit obje hercegovačke eparhije (istočne i zapadne). Upokojio se 29. aprila / 12. maja 1671. godine i sahranjen je u Gornjem manastiru Ostrog. Bio je zaštitnik pravoslavlja i organizator oslobodilačke borbe protiv Turaka.
Kult Svetog Vasilija Ostroškog počeo se širiti po celom srpstvu tokom XVIII i XIX vijeka kada je njegovo ime ušlo u opštu stihiru srpskim prosvetiteljima i kada je štampana njegova služba u beogradskom Srbljaku (1861).
Kult svetitelja je jačao i poprimio velike dimenzije tako da je danas Sveti Vasilije Ostroški jedan od najpoštovanijih svetitelja u srpskom narodu i Srpskoj Pravoslavnoj Crkvi.
Njegove čudotvorne i celebne mošti i njegov grob čuvaju se u manastiru Ostrog. U njihovu moć isceljenja i utehe veruju i pritiču im i hrišćani i muslimani.