Posle planskih restrikcija vodosnabdevanja i vanrednih isključenja vofe za piće, pa i do 14 sati dnevno građani i dalje nemaju konkretno obaveštenje od zvaničnih lica na lokalu o postojećem problemu potkrepljeno činjenicama i aktuelnim podacima.
Ove 2024. godine takoreći od početka kalendarske godine vodosnabdevanje na teritoriji opštine Brus je bilo otežano a posebno od sredine juna meseca pa je iz tog razloga 21. juna proglašena vanredna situacija na delu teritorije opštine Brus .
Od proglašenja vanredne situacije pa do danas 07. septembra niko od predstavnika lokalne vlasti nije se javno i uživo obratio stanovništvu u nameri da pokuša objasniti u čemu je problem oko vodosnabdevanja, i zašto se odugovlači sa rekonstrukcijom vodovoda sa izvorišta Vignjište ka Brusu u dužini od oko 6 kilometara.
U nekom prethodnom periodu organizovane su i javne rasprave pa čak postoji i odobrenje za Javno privatno partnerstvo rekonstrukcije vodovoda i izgradnje mini hidroelektrana na vodovodu - više o tome na linku OVDE
I pored dosta propuštenog vremena možda bi baš sada trebalo pokrenuti inicijativa za sazivanje HITNE VANREDNE SEDNICE SO BRUS ili organizovanja JAVNOG SKUPA STANOVNIKA I PREDSTAVNIKA LOKALNE VLASTI u sali Centra za kulturu Brus na temu “Upoznavanje sa problemima vodosnabdevanja pijaćom vodom na celokupnoj teritoriji opštine Brusm uz sagledavanje trenutnog problema i pronalaženje što efikasnijeg i racionalnijeg rešenja za normalno vodosnabdevanje ubuduće."
S obzirom da se stanovnici opštine Brus već duži niz godina suočavaju sa otežanim vodosnabdevanjem vode za piće u letnjim mesecima, a predstavnici lokalne vlasti, kako prethodni tako i sadašnji, ne obaveštavaju stanovnike koji su konkretni problem trebalo bi sadaašnja vlast da objasni u čemu je problem kao i predstavnici JKP "Rasina" Brus, preduzeća koje rukovodi vodovodnom mrežom na teritoriji opštine Brus, ali i da se daju odgovori na eventualna pitanja građana - Šta je konkretno preduzeto na rešavanju postojećeg problema od 2021.godine pa do danas? Da li je rekonstrukcija vodovoda prioritet ili su to neki drugi infrastrukturni radovi? Šta je konkretno urađeno na poboljšanju situacije od proglašenja vanredne situacije?....
Veoma je zanimljivo da predstavnci lokalne vlasti u Brusu od 2021. godine intenzivno pričaju o rekonstrukciji glavnog vodovoda od izvora Vignjište u dužini od 6,6 kilometara ali do sada nije javno predstavljeno građanima šta je konkretno preduzeto i urađeno po tom pitanju. Na prethodnih nekoliko javnih skupova čulo se da bi radovi koštali od 1.000.000 eura pa se nedavno čulo da bi najverovatnije troškovi dostigli do blizu 2.000.000 eura. A najnovije projekcije dostižu do 4 miliona eura, pa i više.
I da je tako pitanje je zašto prioritet nije bio vodovod i vodosnabdevanje već Javno privatno partnerstvo (JPP) održavanja i izgradnje puteva za koje je iz budžeta opštine Brus opredeljeno 1.502.970.000 dinara (bez PDV-a) za 7 godina, odnosno 214.700.000 dinara godišnje što je oko 1.830.000 evra - koliko bi prema nekim tadašnjim predviđanjima koštala i rekonstrukcija vodovoda u dužini od 6 kilometara. Možda je tadašnja vlast mogla da forsira prioritetnu izgradnju vodovoda, a da održavanje i izgradnja puteva bude intenzivnija godinu dana kasnije uz kraći rok JPP, za 1 do 2 godine...
Što se tiće JKP Rasina Brus svi su svesni da to preduzeće obavlja delatnost od opšteg interesa za opštinu. Organizovano je u nekoliko sektora: vodosnabdevanje (vodovod i inkasantska služba), komunalNa sajtu JKP Rasina Brus za RJ Vodovod i vodosnabdevanje stoji sledeće:
RJ Vodovod
JKP „Rasina” Brus održava oko 250 kilometara dugu vodovodnu (primarnu i sekundarnu) mrežu. Od izvora u netaknutom delu Nacionalnog parka Kopaonik, ispod samih planinskih vrhova, do domova Brusjana, stiže jedna od najkvalitetnijih voda u Srbiji.
Hemijski i bakteriološki ispravnu vodu iz Vignjišta pije velika većina žitelja opštine Brus, do Zlatara i Budilovine. Zvanično se na sistemu vodosnabdevanja u 2023. godini nalazi 3438 korisnika, fizičkih i pravnih lica. Kapacitet glavnog izvora u Vignjištu, u zavisnosti od doba godine, kreće se od 45 do 100 litara u sekundi, dok izvor Bela Reka, odakle se snabdeva Brzeće, u sekundi izbaci od 9 do 15 litara vode. Posle gotovo pola veka rada, sabirna komora u Vignjištu je renovirana, potpuno preuređena, unutra i spolja, a potom i ograđena. Osim nje, radovi su izvedeni i na prekidnoj komori u Stojanovićima.
Procene stručnjaka su da je izvor sa Vignjišta veoma izdašan i da Brusjani, uz racionalnu potrošnju, nemaju razloga za brigu kada je vodosnabdevanje u pitanju.
Za kontrolu kvaliteta i ispravnosti vode zadužen je Zavod za javno zdravlje Kruševac.
Kao što znamo posle vazduha voda je najznaćajnija za opstanak i razvoj živog sveta a prvenstvrno ljudi – u ovom slučaju stanovnika opštine Brus koji imaju pravo da znaju šta se konkretno dešava i zašto nema dovoljno vode za piće. .
Na sednici Skupštine opštine Brus koja je održana 13. avgusta 2024. godine predsednik SO Brus, Ivan Đokić, se osvrnuo na problem vodosnabdevanja sa izvorišta Vignjište i rekao tada "da je trenutni priliv vode u vodosistem 40 litara u sekundi plus novih 12 litara u sekundi" što bi trebalo da bude više nego dovoljno za vodosnabdevanje stanovnika opštine Brus, uz racionalnu potrošnju vode za piće.
I pre održane sednice SO Brus građane je interesovala situacija oko vodosnabdevanja ali kako Štab za vanredne situacije opštine Brus, kom su upućena pitanja 03. jula 2024 nije imao informacije, kao ni predsedništvo Skupštine opštine Brus, kom su pitanja upućena 15. jula 2024. godine, pitanja su prosleđena 07. avgusta JKP "Rasina" Brus na preporuku komandanta Štaba i predsednika SO Brus. I nedavno, 28. avgusta su stigli odgovori sa sledećim podacima:
- Priliv/protok vode za piće u sistem za vodosnabdevanje stanovnika opštine Brus za 1. i 2. jul 2024. godine iznosio je oko 40 litara u sekundi na izvorištu Vignjište.
- Ukupna potrošnja vode iz sistema za vodosnabdevanje stanovnika opštine Brus mesečno za period
- za januar 2024. godine iznosi 38.580,00 m3,
- za februar 2024. godine iznosi 36.505,00 m3,
- za mart 2024. godine iznosi 37.413,00 m3,
- za april 2024. godine iznosi 34.696,00 m3,
- za maj 2024. godine iznosi 41.334,00 m3 i
- za jun 2024. godine iznosi 48.807,00 m3.
Potrošnja vode fizičkih lica iz sistema za vodosnabdevanje mesečno za period
- za januar 2024. godine iznosi 28.927,00 m3,
- za februar 2024. godine iznosi 27.276,00 m3,
- za mart 2024. godine iznosi 30.612,00 m3,
- za april 2024. godine iznosi 24.952,00 m3,
- za maj 2024. godine iznosi 32.720,00 m3,
- za jun 2024. godine iznosi 34.607,00 m3.
Potrošnja vode pravnih lica iz sistema za vodosnabdevanje mesečno
- za januar 2024. godine iznosi 9.653,00 m3,
- za februar 2024. godine iznosi 9.229,00 m3,
- za mart 2024. godine iznosi 6.801,00 m3,
- za april 2024. godine iznosi 9.744,00 m3,
- za maj 2024. godine iznosi 8.614,00 m3,
- za jun 2024. godine iznosi 14.200,00 m3.
- Trenutni priliv vode u sistem vodosnabdevanja stanovnika opštine Brus i prethodnih dana od 1 juna 2024. godine do 1 jula 2024. godine i od 1 jula 2024. godine do 1 avgusta 2024. godine iznosio je oko 40 litara u sekundi na izvorištu Vignjište.
-Služba vodovoda nema pisani podatak niti informaciju da li je korišćen merač protoka priliva vode u sistem vodosnabdevanja stanovnika opštine Brus i koliko je iznosio priliv.
Ako priliv u vodosistem iznosi oko 40 litara/sekundi to na mesečnom nivou iznosi oko 103.680.00 m3 vode (40 litara x 60 sekundi x 60 minuta x 24 časa x 30 dana = 103.680.000 litara vode odnosno 103.680.00 m3 vode) što je više nego duplo od potrošnje vode za piće u junu mesecu fizičkih i pravnih lica zajedno.
Iz tog razloga treba pokrenuti inicijativau za sazivanje HITNE VANREDNE SEDNICE SO BRUS ili organizovanja JAVNOG SKUPA STANOVNIKA I PREDSTAVNIKA LOKALNE VLASTI u sali Centra za kulturu Brus na temu “Upoznavanje sa problemima vodosnabdevanja pijaćom vodom na celokupnoj teritoriji opštine Brus uz sagledavanje trenutnog problema i pronalaženje što efikasnijeg i racionalnijeg rešenja za normalno vodosnabdevanje ubuduće."
Zašto velika sala Centra za kulturu Brus - zato što sala može da primi veći broj predstavnika zakonodavne I izvršne vlasti opštine Brus kao i rukovodstva preduzeća JKP Rasina Brus ali i zainteresovane građane.
Predsedništvo SO Brus bi bilo na bini, dok bi u prvom i eventualno drugom redu sale bili odbornici SO Brus, u narednom redu sedeli bi predsednik opštine Brus sa članovima svog kabineta i članovi Opštinskog veća kao i načelnik, zamenik načelnika Opštinske uprave Brus i opštinski pravobranilac.
U narednom redu bili bi predstavnici svih Mesnih zajednica na teritoriji opštine Brus a iza njih predstavnici Rasinskog upravnog okruga i predstavnici nadležnih ministarstava Vlade Republike Srbije. U drugoj polovini sale bili bi građani koji su zainteresovani za pomenuti problem i njegovo rešenje...
Zato se nadamo da će predsednik Skupštine opštine Brus shvatiti ozbiljnost situacije i sazvati HITNU VANREDNU SEDNICU SO BRUS ili organizovati JAVNI SKUP STANOVNIKA I PREDSTAVNIKA LOKALNE VLASTI u sali Centra za kulturu Brus na temu “Upoznavanje sa problemima vodosnabdevanja pijaćom vodom na celokupnoj teritoriji opštine Brusm uz sagledavanje trenutnog problema i pronalaženje što efikasnijeg i racionalnijeg rešenja za normalno vodosnabdevanje ubuduće."
Što se tiče sazivanja sednica u statutu SO Brus (koji je dostupan na zvaničnom sajtu OU Brus) stoji:
Sazivanje
Član 42.
Sednicu skupštine opštine saziva predsednik Skupštine opštine, po potrebi, a najmanje jednom u tri meseca.
Predsednik skupštine opštine dužan je da sednicu zakaže na zahtev predsednika opštine, Opštinskog veća ili jedne trećine odbornika, u roku od sedam dana od dana podnošenja zahteva, tako da dan održavanja sednice bude najkasnije u roku od 15 dana od dana podnošenja zahteva.
U situacijama koje opravdavaju hitnost u sazivanju sednice, predsednik Skupštine opštine može zakazati sednicu u roku koji nije kraći od 24 časa od prijema zahteva.
Zahtev za sazivanje sednice iz stava 3. ovog člana mora da sadrži razloge koji opravdavaju hitnost sazivanja, kao i obrazloženje posledica koje bi nastupile njenim nesazivanjem.
Minimalan rok za sazivanje sednice Skupštine opštine iz stava 3. ovog člana, ne odnosi se na sazivanje sednice Skupštine opštine u uslovima proglašene vanredne situacije.
Ako predsednik Skupštine Opštine ne zakaže sednicu u roku iz stava 2. ovog člana, sednicu može zakazati podnosilac zahteva, a predsedava odbornik koga odredi podnosilac zahteva.
Predsednik Skupštine opštine može odložiti sednicu koju je sazvao samo u slučaju kada ne postoji kvorum potreban za rad, a u drugim slučajevima o odlaganju sednice odlučuje Skupština opštine.
Takođe, ako sednicu ne sazove predsednik SO Brus, ili na zahtev predsednika opštine, Opštinskog veća ili jedne trećine odbornika postoji mogućnost Građanske inicijative za iniciranje sazivanja sednice SO Brus ili javnog skupa gde bi se razgovaralo o aktuelnim pitanjima i problemima, u ovom slučaju o vodosnabdevanju.
Prema statutu SO Brus jedno od prava građana da neposredno učestvuju u ostvarivanju lokalne samouprave je putem građanske inicijative
U člani br. 91 Statuta stoji:
"Građani putem građanske inicijative predlažu Skupštini opštine donošenje akta kojim će se urediti određeno pitanje iz nadležnosti Opštine, promenu statuta ili drugih akata i raspisivanje referenduma u skladu sa zakonom.
Opštinska uprava je dužna da građanima pruži stručnu pomoć prilikom formulisanja predloga sadržanog u građanskoj inicijativi.
Građanska inicijativa punovažno je pokrenuta ako je lista potpisnika građanske inicijative sastavljena u skladu sa zakonom i ako je istu potpisalo 5% od ukupnog broja građana sa biračkim pravom.
O predlogu iz stava 1. ovoga člana, Skupština opštine je dužna da održi raspravu i da dostavi obrazložen odgovor građanima u roku od 60 dana od dana dobijanja predloga.". (trebalo bi da je rok kraći kada je u pitanju nestašica vode za piće.)
Nadamo se da će predsednik Skupštine opštine Brus sazvati hitnu vanrednu sednicu u velikoj sali Centra za kulturu Brus već za sredu 11. septembar i to u 11:59 časova. Ili će to možda učiniti na zahtev predsednika opštine, Opštinskog veća ili jedne trećine odbornika...
Ako sednica ne bude zakazana građanima ostaje pravo na Građansku inicijativu i podnošenje zahteva za sazivanje sednice kako bi saznali "Zašto nema dovoljno vode za piće i nazire li se rešenje problema?" radi ostanka i budućeg života u bruskom kraju.
Podsetićemo da pojedine ulice u varoši i naseljena mesta na teritoriji opštine Brus vodu za piće trenutno nemaju od 09:00 do 15:00 časova i od 22:00 do 06:00 časova narednog dana. A spoljne temperature vazduha su i dalje visoke...
I dok se očekuju odgovori na pitanja upućena SO Brus podsetićemo da su na većem delu teritorije opštine Brus već skoro 5 meseci restrikcije vode za piće i da je više od 2 meseca vanredna situacija usled nedostatka vode za piće.
Nenad Miljković izvor:brus.ls.gov.rs i jkprasina.co.rs